Afty a układ odpornościowy – dlaczego są takie bolesne?

Afty to bolesne owrzodzenia, które występują na błonach śluzowych jamy ustnej. Są to małe, płaskie lub wklęsłe wrzodziejące zmiany, które mogą pojawiać się na wargach, języku, podniebieniu oraz wewnętrznej stronie policzków. Afty dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych, jednak częściej występują u osób między 10 a 40 rokiem życia. Wiele osób się zastanawia, dlaczego afty są tak bolesne i jak związanym jest to z układem odpornościowym.

Układ odpornościowy pełni istotną rolę w radzeniu sobie z różnymi patogenami i utrzymaniu równowagi w organizmie. Kiedy układ odpornościowy zostaje osłabiony lub nieprawidłowo funkcjonuje, może to prowadzić do różnych problemów, w tym do wystąpienia aft. Oto kilka czynników, które mogą wpływać na naszą odporność i być związane z występowaniem aft.

• Stres: Długotrwały stres może mieć negatywny wpływ na układ odpornościowy, osłabiając go i sprawiając, że jest bardziej podatny na infekcje i stany zapalne. Stres może przyczyniać się do powstawania aft poprzez osłabienie odporności miejscowej w jamie ustnej.
• Niedobór składników odżywczych: Nieodpowiednia dieta, uboga w składniki odżywcze, może osłabiać układ odpornościowy i sprawiać, że organizm jest bardziej podatny na różnego rodzaju infekcje. Niedobór witamin, takich jak witamina C, witaminy B12, kwas foliowy i żelazo, może być związany z powstawaniem aft.
• Hormony: Hormony, takie jak estrogeny, mogą wpływać na naszą odporność i zmieniać skłonność organizmu do różnych stanów zapalnych. W niektórych przypadkach występowanie aft może być związane z wahaniem poziomu hormonów, takich jak w trakcie cyklu menstruacyjnego lub w okresie menopauzy.
• Choroby autoimmunologiczne: Afty mogą być objawem różnych chorób autoimmunologicznych, takich jak łuszczyca, liszaj płaski lub zespół Behçeta. W tych przypadkach układ odpornościowy atakuje nie tylko patogeny, ale również własne komórki organizmu, co prowadzi do powstawania aft i innych objawów.
• Zranienia i urazy: Uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej, spowodowane na przykład przez zbyt ostre jedzenie, nieprawidłowo przylegające protezy dentystyczne lub urazy mechaniczne, mogą prowadzić do wystąpienia aft. Takie zranienia otwierają drogę dla bakterii i wirusów, które mogą spowodować stan zapalny i powstanie aft.
  
  

Bolesność aft wynika z procesów zapalnych, które zachodzą w miejscu ich powstawania. Afty są wrażliwe na dotyk, drażniące jedzenie i płyny, a ich obecność powoduje dyskomfort podczas mówienia czy żucia. Wielu pacjentów może również doświadczać ogólnego zmęczenia i ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, ponieważ ból aft może być znaczący.

Choć afty mogą być bolesne, szczęśliwie większość przypadków ustępuje samoistnie w ciągu 10-14 dni. Istnieją również różne metody łagodzenia bólu, takie jak płukanie ust solą fizjologiczną lub specjalnymi płynami do płukania jamy ustnej. W przypadku częstego pojawiania się aft warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić odpowiednie leczenie lub przeprowadzić dodatkowe badania, aby wykluczyć inne choroby.

Afty mogą być bolesne i uporczywe, ale ich występowanie może być związane z wieloma czynnikami, w tym z układem odpornościowym. Wielu pacjentów doświadcza poprawy objawów poprzez eliminację czynników stresogennych, dostarczanie organizmowi odpowiednich składników odżywczych i utrzymanie równowagi hormonalnej. W przypadku wystąpienia aft warto również skonsultować się z lekarzem, aby ustalić przyczynę i otrzymać odpowiednie leczenie.